Υπερκινητικότητα & Διάσπαση Προσοχής
Έχει συμβεί πολλές φορές να δούμε ένα παιδί σε ένα πολυκατάστημα ή σε μία παιδική χαρά να είναι ακούραστο να μην σταματά να παίζει, ή να προκαλεί ταραχή σε όλους όσοι είναι γύρο του. Υπερκινιτηκότητα και διαταραχή της προσοχής είναι όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν παιδιά με μέση φυσιολογική νοημοσύνη ή με νοημοσύνη πιο πάνω από το μέση φυσιολογική, τα οποία παρουσιάζουν κάποιες διαφορές από τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας τους. Η υπερκινητικότητα και η διαταραχή της προσοχής συναντώνται περισσότερο σε αγόρια απ’ ότι σε κορίτσια, η αιτιολογία της διαταραχής είναι ακόμη άγνωστη, πολύ την αποδίδουν σε βιολογικούς παράγοντες αλλά υπάρχουν ψυχολογικοί και κοινωνικοί επίσης. ADHD είναι συντομογραφία του Attention Deficit Hyperactivity Disorder που σημαίνει υπερκινητικότητα και διαταραχή στη συγκέντρωση προσοχής. Τα παιδιά με ADHD έχουν υπερκινητική συμπεριφορά, αδυναμία συγκέντρωσης της προσοχής και δυσκολίες στον τομέα της αντίληψης και της μάθησης. Τα παιδιά αυτά παρουσιάζουν δυσκολίες στο τομέα της αυτοσυγκέντρωσης, στο παιχνίδι, στην αντίληψη, στην πληροφόρηση και στο έλεγχο της κίνησης. Σε μερικές περιπτώσεις συνυπάρχουν μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα κοινωνικής προσαρμογής. Τα παιδιά με ADHD έχουν μέση φυσιολογική νοημοσύνη αλλά παρουσιάζουν προβλήματα σε 3 τουλάχιστον απ’ τους παρακάτω τομείς:
Συμπτώματα υπερκινητικότητας. Συνεχώς κινούνται χωρίς να παρουσιάζουν συμπτώματα κόπωσης.
Συνήθως αδυνατούν να συγκεντρώσουν την προσοχή τους σ’ ένα ορισμένο σημείο για λίγη ώρα. Κάνουν πολλά πράγματα την ίδια στιγμή.
Δυσκολεύονται να ελέγξουν τις κινήσεις τους. Είναι αδέξια και συνήθως πέφτουν πάνω σε πράγματα ή τους πέφτουν αντικείμενα.
Ακόμη δυσκολεύονται να αντιληφθούν και να ερμηνεύσουν εξωτερικά ερεθίσματα μ’ αποτέλεσμα να αντιδρούν διαφορετικά απ’ ότι θα περίμενε κανείς.
Τέλος τα παιδιά αυτά ίσως παρουσιάσουν προβλήματα επικοινωνίας. Στο παιχνίδι ή στην επικοινωνία πιθανόν θα δυσκολευτούν να διατηρήσουν την επαφή με τ’ άλλα άτομα.
Γενικά τα παιδιά με ADHD είναι παρορμητικά, δεν έχουν αρκετή αυτοσυγκράτηση όταν παίζουν με άλλα παιδιά, έχουν δυσκολία να περιμένουν να έρθει η δική τους σειρά ή να ακολουθήσουν τους κανόνες ενός παιχνιδιού. Επίσης πολλές φορές διακατέχονται από συναισθηματική αστάθεια με ξαφνική αλλαγή στη διάθεση. Στο σχολείο τα παιδιά μπορεί να είναι οι «κλόουν» της τάξης και τα άλλα παιδιά να τα περιγελάνε και να τα απορρίπτουν από τη παρέα τους. Πρόκειται για τα παιδιά τα οποία οι δάσκαλοι τους τείνουν να τα τιμωρούν συνεχώς χωρίς η τιμωρία να αποδίδει καθόλου. Το παιδί με υπερκινητικότητα και διαταραχή της προσοχής αρχίζει δραστηριότητες τις οποίες δεν καταφέρνει να τελειώσει ή τις εγκαταλείπει για κάποια άλλη που ούτε αυτή τελειώνει. Όσο για τη σχολική επίδοση τείνει να είναι πολύ κακή σε περισσότερα από ένα μαθήματα.
Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο τα παιδιά μπορούν να εξελιχθούν μέσα απ’ τα δυνατά και αδύνατά τους χαρακτηριστικά. Όσο ισχυρότερη είναι ή αίσθηση της συνεργασίας και της ομαδικότητας, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η αυτοπεποίθηση που θα κερδίσει το υπερκινητικό παιδί. Έχει ανάγκη από ενθάρρυνση και να του δώσουμε την ευκαιρία να δουλέψει με πράγματα που του αρέσουν. Πρέπει να του καλλιεργήσουμε τη συγκέντρωση της προσοχής του σε αγαπημένα για αυτό μαθήματα και δραστηριότητες. Μόνο έτσι θα μάθει να συγκεντρώνεται για να διαβάσει και να βελτιώσει τη σχολική του επίδοση.
Δρ. Παναγιώτης Ν. Σιαπέρας
Ψυχολόγος Κολλεγίου Αθηνών,
Συνεργάτης Πανεπιστημίου Cambridge UK
Διδάσκων Πανεπιστήμιου Αθηνών & ΤΕΙ Αθήνας
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου